
Pogoda w czasie tegorocznych wakacji sprzyja spędzaniu czasu na świeżym powietrzu, jednak wielu moich pacjentów przekonuje się, że słońce to zdradliwy przyjaciel.
Niestety promieniowanie słonecznie a dokładnie ultrafioletowe (UV) nie jest dla naszej skóry obojętne, a nadmierna ekspozycja na słońce powoduje liczne problemy skórne, wśród nich najczęściej w gabinecie pediatrycznym obserwuję oparzenia słoneczne oraz fotodermatozy.
Pomimo powszechnej wiedzy na temat szkodliwości promieniowania, lubimy ciepło i opaleniznę, a nie lubimy ciągłego biegania z czapeczką i kremami, szczególnie za dziećmi.
Jednak uważam, że warto poświęcić 2 minuty i przypomnieć sobie najważniejsze zasady fotoprotekcji. Nie będę Państwa straszyć konsekwencjami uszkodzeń skóry promieniami słonecznymi ani opisywać mechanizmów działania filtrów UV.
Natomiast będę chciała odpowiedzieć na dwa praktyczne pytania:
- Kto powinien bezwzględnie chronić skórę przed słońcem?
- Jakie są sposoby ochrony przeciwsłonecznej i jak je stosować by były skuteczne?
W artkule wykorzystam wytyczne kilku towarzystw naukowych (Polskie Towarzystwo Dermatologiczne, Amerykańska Akademia Pediatrii, Australijskie Towarzystwo Dermatologiczne).
- Odpowiedź na pierwsze pytanie brzmi: każdy!
Fotostarzenie skóry i oparzenia słoneczne dotyczą każdego. Jednak najbardziej podatne na przykre skutki promieniowania są dzieci do 14 roku życia, osoby o jasnej karnacji oraz osoby z obniżoną odpornością.
Dzieci do 6 miesiąca życia (a w Australii zaleca się nawet do 12 miesiąca życia) W OGÓLE nie powinny być wystawiane na słońce.
- Ochrona przeciwsłoneczna rządzi się kilkoma prawami:
- Pierwszą i chyba najczęściej ZAPOMINANĄ regułą jest UNIKAĆ słońca i szukać CIENIA między godzinami 10-14, a najlepiej do godziny 16.
- Gdy już wystawiamy się na słońce, pamiętajmy o nakryciu głowy z daszkiem, okularach przeciwsłonecznych oraz odzieży ochronnej z filtrem UV.
- Okazuje się, że kluczowym problem jest skrupulatna aplikacja preparatów z filtrami promieniowania UV, gdyż podczas tej czynności spotykam się z mnóstwem błędów.
- Krem nakładamy 15-30 minut PRZED wyjściem z domu, przy skórze jasnej i wrażliwej używajmy go nawet gdy siedzimy w CIENIU, gdyż podłoże również odbija promieniowanie.
- Zużywamy MINIMUM 30 ml kremu (wg badań najczęściej aplikowana jest ½ - ¼ zalecanej ilości!).
- Prawidłową ilość kremu podaje też inna reguła, nazwana jest zasadą łyżeczki od herbaty – 5 ml - zalecamy wówczas:
- 1 łyżeczka od herbaty kremu na twarz i szyję, ew. głowę
- 1 łyżeczka na każdą rękę
- 2 łyżeczki na tułów (przód i tył) i na każdą nogę
- POWTARZAMY aplikację kremu co 2 godziny i po KAŻDEJ kąpieli/spoceniu/wytarciu ręcznikiem (bardzo często okazuje się, że pacjent był smarowany przed wyjściem na plaże, a potem mimo licznych kąpieli w morzu, nie powtarzano aplikacji, bo krem miał napis wodoodporny – niestety ZAWSZE woda zmniejsza siłę ochrony takich kremów).
- U dzieci stosujemy filtry 30 SPF, przy czym niemowlęta o jasnej karnacji lub ze skórą atopową zaleca się smarować filtrem 50 SPF.
A co najważniejsze w fotoprotekcji? By pamiętać o niej codziennie i nigdy nie lekceważyć słońca.
lek. Hanna Siankowska Specjalista Pediatrii